گزارش بست روید؛
جایگاه ایران در ماراتن جهانی میکروالکترونیک
به گزارش بست روید، صنعت میکروالکترونیکی که در ایران مغفول و روی زمین مانده بود، هم اکنون با سرعت زیادی درحال رشد است اما قدر مطلق ایران در کل این صنعت در مقایسه با بلوک غرب هنوز کوچک است.
خبرگزاری مهر - گروه دانش و فناوری؛ مهتاب چابک: باتوجه به روند رو به رشد فناوری و دیجیتالیزه شدن جوامع، نقش صنعت میکروالکترونیک در دنیا رو به روز درحال پررنگ شدن است. میکروالکترونیک یا همان ریزالکترونیک ها امروز بعنوان یک پیشران کلیدی برای توسعه اقتصادی شناخته می شوند که رشد نوآوری و تولید باکیفیت را در صنایع دیگر به همراه دارد. مجموعه «فناوری میکروالکترونیک» فناوری های مورد استفاده در فرآیندهای طراحی، تولید مواد اولیه، ساخت قطعه یا سیستم، آزمایش و بسته بندی ادوات الکترونیکی با ابعاد میکرومتری یا کمتر را شامل می شود. خدماتی مانند تولید ابزار و نرم افزارهای طراحی، طراحی یکپارچه مدارها و سامانه های میکروالکترونیک، طراحی و تولید ابزارهای دقیق موردنیاز برای تولید مدارهای مجتمع در ابعاد میکرومتری و ساخت دستگاههای اندازه گیری در محدوده این فناوری قرار می گیرد.
ایران فعالیت خویش را در این صنعتِ جهانی از دهه ها قبل شروع کرده اما به قول کارشناسان این حوزه علیرغم اهمیت صنعت میکروالکترونیک در تجارت جهانی، ارتقای قدرت ملی کشورها و برخورداری ایران از بازاری بزرگ تر از بعضی از کشورهای اتحادیه اروپا در لوازم الکترونیکی مصرفی و وضعیت مناسب نیروی انسانی تحصیلکرده در حوزه الکترونیک، تلاشهای انجام شده چندان کافی نبوده است.
۱۵ درصد تولید ناخالص ملی صرف خرید تجهیزات میکرو می شود
حدود ۱۵ درصد تولید ناخالص ملی در کشور ما صرف خرید «تجهیزات الکترونیکی» می شود و هم اکنون برخی از شرکتهای داخلی «سامانه های الکترونیکی» تولید می کنند و سبد صادراتی هم دارند اما متأسفانه تولید «ریزتراشه» که در تولیدات مبتنی بر تکنولوژی اطلاعات همانند کارت های هوشمند ملی، کارت های بانکی و یا در تولید قطعات خودرو و هواپیما، تلویزیون ها، دستگاههای اینترنت اشیا و خیلی از تجهیزات مخابراتی، دفاعی و روزمره کاربرد حیاتی دارند، خیلی جدی در کشور پیگیری نشده است.
طراحی ریزتراشه در ایران درحال رشد است / جایگاه قابل قبول ایران در حوزه زیرساخت
به گفته متولیان این حوزه، «طراحی ریزتراشه» که از ۲۵ سال پیش در کشور شروع شده، با یک شیب قابل قبول در کشور درحال رشد و تقویت است. از نظر فناوری هم زیرساخت های خوبی در زمینه میکروالکترونیک بوجود آمده و به قول کارشناسان این حوزه میتوان ادعا کرد ایران به جایگاه نسبتاً قابل قبولی دست یافته است.
برخی از شرکتهای دانش بنیان به نتایج خوبی در صنعت میکروالکترونیک رسیده اند و حتی صادرات قابل توجهی به کشورهای اروپایی و آمریکایی دارند. بطوریکه برخی از فناوران ایرانی در زمینه طراحی «تراشه» و «آی سی های پیشرفته» ورود کرده اند، تعداد قابل توجهی از این قطعات صنعتی شده و در صنعت موفق بوده اند
به منظور کسب اطلاع بیشتر در رابطه با کارهای شرکتهای دانش بنیان داخلی در این صنعت به سراغ رئیس کارگروه زیرساخت های میکروالکترونیک رفتیم. وی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به این که الان حدود ۲۰۰ شرکت دانش بنیان، در زمینه ساخت تجهیزات و ماشین آلات لازم برای تولید قطعات میکروالکترونیک فعالیت دارند، اظهار داشت: این تجهیزات، ماشین هایی هستند که در کارخانه های ساخت قطعات میکروالکترونیکی و یا در مراکز تحقیقاتی و پژوهشی برای توسعه قطعات میکروالکترونیکی استفاده می شوند. بعضی از همین شرکتهای دانش بنیان به نتایج خوبی هم رسیده اند و صادرات قابل توجهی به کشورهای اروپایی و آمریکایی دارند بطوریکه برخی از فناوران ایرانی در زمینه طراحی «تراشه» و «آی سی های پیشرفته» ورود کرده اند، تعداد قابل توجهی از این قطعات صنعتی شده و در صنعت موفق بوده اند.
به گفته وی دسته دیگر شرکتهای دانش بنیان، در زمینه تولید قطعات میکروالکترونیکی فعال می باشند و اکثراً شرکتهای بزرگی اند که احتیاج به زیرساخت و کارخانه دارند. گروه سوم هم که اکثراً دانش بنیان هستند، در زمینه طراحی مدارهای مجتمع و طراحی ریزتراشه فعالیت دارند.
کیفیت تجهیزات ایرانی میکروالکترونیک باید بهتر شود / رو به رشد اما همچنان وارد کننده ایم
عضو برنامه ملی میکروالکترونیک بر این باور است که صنعت میکروالکترونیکی که در ایران مغفول و روی زمین مانده بود، هم اکنون با سرعت زیادی درحال رشد است اما قدر مطلق ایران در کل این صنعت در مقایسه با بلوک غرب هنوز کوچک است. وی در ادامه اضافه کرد: نتیجه توجه به این صنعت در سالهای اخیر منجر به این شد که برخی از شرکتهای دانش بنیان درصد بزرگی از تجهیزات در ارتباط با تولید قطعات میکروالکترونیک را تولید کنند که البته کیفیت این تجهیزات در خیلی از موارد باید بهتر شود. ایران هنوز به آن جایگاهی که ادعا نماییم دیگر نیازی به واردات در حوزه میکروالکترونیک نداریم، نرسیده است. شاید کشور ما تجربه صنعتی خیلی قابل توجهی در حوزه میکروالکترونیک نداشته باشد اما از نظر تحقیق و توسعه ای نسبت به سایر کشورها موقعیت مطلوبی دارد و آمارها و خروجی های پژوهشی گواه بر این ادعاست.
این فعال حوزه میکروالکترونیک بر مزیت و برتری ایران در تأمین مواد اولیه صنعت میکروالکترونیک و وجود منابع معدنی بیشمار تصریح کرد و اضافه کرد: هیچ کشوری در دنیا وجود ندارد که تمام مواد اولیه این صنعت را خودش تولید نماید اما ایران به سبب پتانسیل بالا در تأمین مواد اولیه، شاید توانایی تأمین کامل آنرا داشته باشد اما اصلاً مقرون به صرفه نیست. هم اکنون از ۴۰۰ ماده که در این صنعت استفاده می شود، بخش کوچکی در کشور باکیفیت لازم تولید می شود منتها به سبب وجود منابع سرشار سیلیس در کشور بخصوص در منطقه شمال شرقی و نواحی مانند استان خراسان جنوبی و همینطور برخی نواحی مرکزی پتانسیل تولید ۶۰ درصد این مواد با مزیت نسبی قابل توجه وجود دارد.
ایران می تواند صادر کننده مواد اولیه صنعت میکروالکترونیک شود
وی در تکمیل اظهارات خود در رابطه با تولید مواد اولیه صنعت میکروالکترونیک این نکته را اشاره کرد که جهت استفاده از این مواد اولیه در این صنعت لازم است، مواد با خلوص بهتر و بالاتری تولید شود. ازاین رو ایران توانایی فنی تولید مواد اولیه صنعت میکروالکترونیک را دارد و هم اکنون تولید صنعتی آن برای صنعت میکروالکترونیک در دستور کار کارخانه ها قرار گرفته است. فروش این مواد می تواند بازار خیلی خوبی در سطح بین المللی در صنعت میکروالکترونیک برای ایران ایجاد نماید و در صورت تولید صنعتی با خلوص بالا، می توانیم آنرا ۳ الی ۵ برابر گران تر در بازار بین المللی به فروش برسانیم.
رییس کارگروه زیرساخت های میکروالکترونیک در رابطه با این که اساساً چرا ضروریست شرکتهای دانش بنیان به حوزه میکروالکترونیک ورود کنند، توضیحاتی ارائه داد و به مهر اظهار داشت: جایگاه صنعت میکروالکترونیک امروز به یک جایگاه بنیادین در تمام دنیا بدل شده است و تقریبا تمام تجهیزاتی که بشر می سازد و از آن استفاده می نماید، وابسته به میکروالکترونیک است. به صورت مثال برای تولید دارو، تشخیص بیماریها، ارتباطات و مخابرات، پردازش و انتقال سریع اطلاعات، صنعت حمل و نقل و ارتقای ایمنی خودرو و … به مقادیر زیادی از دستگاه ها و تجهیزات میکروالکترونیک نیاز است و در واقع میتوان گفت، کیفیت تولید هر کشور وابستگی مستقیم با دسترسی آن کشور به میکروالکترونیک دارد. کشوری که میکروالکترونیک قوی تر دارد، تولید باکیفیت تری دارد.
به گفته وی، به جهت اینکه خودروی مرغوب تر تولید نماییم، باید تجهیزات الکترونیکی بهتری داشته باشیم تا ربات هایی که در کارخانه کار می کنند، خطای کمتری داشته باشند. در داخل خودرو هم ضروری است ریزتراشه قابل اطمینان و تجهیزات میکرو به کار برده شود. در ماشین بلدوزری که امروز ایجاد می شود و یا حتی در تراکتور مقدار زیادی میکروالکترونیک وجود دارد؛ بنابرین الکترونیک و میکروالکترونیک جایگاه مهمی در زندگی بشر پیدا کرده است. میکروالکترونیک بازار بسیار بزرگی دارد و به سرعت این دایره درحال بزرگ تر شدن است. گروههای مختلف تخصصی شامل متخصصان و فارغ التحصیلان رشته های فیزیک کاربردی، شیمی کاربردی، مهندسی شیمی، فیزیک نظری، ذرات بنیادی، شتابدهنده ها و لیزر و … می توانند در زمینه طراحی ریزتراشه نقش ایفا کنند.
اقدامات حمایتی دولت؛ از بازارسازی و کمک به فروش محصولات تا ممنوعیت واردات
رییس کارگروه زیرساخت های میکروالکترونیک در پاسخ به این پرسش که دولت و حاکمیت چگونه از شرکتهای دانش بنیان فعال در حوزه میکروالکترونیک حمایت می کند، توضیح داد و اضافه کرد: یکی از مهم ترین اقدامات ما، بازارسازی برای شرکت ها است، وظیفه اصلی ما بعنوان حاکمیت تأمین سرمایه نیست (که البته دراین زمینه هم اقداماتی انجام می دهیم) بلکه ایجاد فضایی است که شرکت ها راحتتر کار کنند و حداکثر بازدهی را داشته باشند. اقدامی که هم اکنون در دستور کار متولیان «برنامه ملی میکروالکترونیک» قرار دارد، بازارسازی برای شرکت هاست تا محصولاتشان سودآور شود. به صورت مثال شرکت، محصولی در حوزه میکروالکترونیک تولید کرده و کیفیت قابل قبول هم داشته اما زیان ده بوده که ما در این بخش با برقراری ارتباطات و ایجاد ساختارهای لازم و همینطور ایجاد مشوق ها و ممنوعیت واردات، کاری می نماییم که این محصول به تولید انبوه برسد و شرکت سودآور شود.
یک شرکت دانش بنیان فعال در حوزه میکروالکترونیک توانسته در تعامل با متخصصان گوش و حلق و بینی برای درمان مشکلات شنوایی، به تکنولوژی «کاشت حلزون شنوایی» برسد و «دستگاه تحریک الکتریکی و صوتی» را مطابق با استانداردهای جهانی تولید نماید و حالا این محصول ایران ساخت بعنوان نخستین محصول ایرانی آماده رقابت با محصولات مشابه خارجی است برای آشنا شدن با فعالیت شرکتهای دانش بنیان در صنعت میکروالکترونیک، با مدیرعامل یک شرکت فعال در حوزه حل مشکلات شنوایی و طراحی و ساخت «چیپ های تجهیزات پزشکی» گفت و گو کردیم. این شرکت توانسته در تعامل با متخصصان گوش و حلق و بینی برای درمان مشکلات شنوایی، به تکنولوژی «کاشت حلزون شنوایی» برسد و «دستگاه تحریک الکتریکی و صوتی» را مطابق با استانداردهای جهانی تولید نماید و حالا این محصول ایران ساخت بعنوان نخستین محصول ایرانی آماده رقابت با محصولات مشابه خارجی است.
سمیرا کوشکستانی مدیر عامل شرکت طنین پرداز پاسارگاد، عمده کارهای شرکت را ساخت سیستم های کاشت حلزون شنوایی، سیستم های تشخیص نارسایی شنوایی و همینطور سیستم های تحریک الکتریکی و آکوستیکی برشمرد و اظهار داشت: «کاشت حلزونی» برای افراد ناشنوایی صورت می گیرد که از دو گوش ناشنوا هستند و از وسایلی مانند سمعک، نمی توانند بهره گیرند. این افراد به دو دسته تقسیم می شوند؛ دسته اول شامل افرادی می شود که گرفتار ناشنوایی مادرزادی هستند. افرادی که به صورت مادرزادی ناشنوا به دنیا می آیند نمی توانند صحبت کردن را بیاموزند در نتیجه کر و لال می شوند. در این شرایط تنها راه درمان این بیماران، کاشت حلزون شنوایی است.
وی ضمن اشاره به این که گروه دومی که عمل کاشت حلزون شنوایی برای آنها صورت می گیرد، افرادی هستند که توانایی صحبت کردن دارند اما به دلایلی مانند ابتلاء به عفونت ها، تصادفات، بیماریهای ارثی زمینه ای گرفتار ناشنوایی می شوند، اضافه کرد: میزان گفتار این افراد به تدریج کاهش می یابد و آنها در بلند مدت توانایی تکلم را از دست می دهند. افراد گرفتار ناشنوایی مادرزادی حداکثر تا پنج سالگی می توانند تحت عمل جراحی کاشت حلزون شنوایی قرار گیرند، باآنکه این عمل تا ده سالگی هم به انجام می رسد ولی نتیجه لازم را ندارد چون افرادی که بعد از پنج سالگی تحت این عمل جراحی قرار می گیرند فقط می توانند صداها را بشنوند و قادر به تشخیص آنها نیستند.
فناوران ایرانی به تکنولوژی ساخت ایمپلنت شنوایی دست یافتند
این فعال فناور با بیان این مطلب که در یک بازه زمانی چندین ساله در چارچوب دو طرح کلان ملی، بر روی این سیستم ها کار شده و هم اکنون سیستم کاشت حلزونی در مرحله تست های حیوانی قرار دارد، اظهار داشت: این پروژه در واقع یک مگاپروژه بزرگ است و یک بخشی از آن در ارتباط با طراحی و ساخت چیپ میکروالکترونیک می شود. این سیستم در واقع دو بخش دارد که یک بخش آن میکروفون و گیرنده سیگنال صوتی است که در پشت لاله گوش نصب می شود و دارای یک میکروفون بسیار حساس است و صوت و سیگنال را دریافت، پردازش و از راه لینک RF به بخش داخل بدن ارسال می شود. در داخل سر هم با تراش جمجمه، یک گیرنده و یا تحریک کننده نصب می شود که بخش درونی و بیرونی توسط با بهره گیری از آهنربا به هم متصل و محکم می شوند.
قیمت نمونه خارجی ایمپلنت ۷ تا ۱۰ هزار دلار است / فروش داخلی با ۵۰-۶۰ درصد قیمت خارجی
مدیر عامل این شرکت دانش بنیان با اشاره به این که برای نخستین بار است که فناوران ایرانی به دانش فنی ساخت ایمپلنت کاشت حلزونی دست پیدا کرده اند، اشاره کرد: این تکنولوژی که جزو ایمپلنت های فعال محسوب می شود، کاربردهای دیگری همچون در بیماریهای پارکینسون و بیماریهای مشابه دارد. مشکل بزرگ این سیستم ها هزینه بالای نمونه های خارجی است که آنرا نیازمند یارانه های دولتی می کند و محدودیت منابع سبب محدود شدن تعداد عمل های جراحی در سال شده است؛ این محصول نمونه خارجی دارد و هم اکنون سه برند، بازار دنیا را در اختیار دارد. این محصول بسیار گران قیمت بوده و بسته به نوع برند ۷ تا ۱۰ هزار دلار برآورد می شود که در صورتیکه محصول شرکت ما اگر وارد مرحله تجاری سازی شود، احتمالا با ۵۰-۶۰ درصد قیمت نمونه خارجی وارد بازار داخل خواهد شد.
یکی دیگر از شرکتهای دانش بنیان که فعالیت خویش را از سال ۱۳۸۳ با همکاری گروهی از متخصصین صنعت میکروالکترونیک آغاز کرده، موفق به ساخت نخستین تراشه چند پردازشگری کشور در فرایند ۱۳۰ نانومتر و همینطور تراشه مطابق با نیازمندی های خاص صنایع دفاعی شده است. شرکت نیمه هادی سینا با بهره بردن از تجارب داخلی و بین المللی خود در زمینه طراحی و ساخت تراشه های میکروالکترونیک (آی سی) پیشرفته از مرحله طراحی مفهومی تا انتهای مرحله ایجاد الگوی ساخت، می تواند راهکارهای سیستمی تجمیع شده در سطح تراشه را باکیفیت و سرعت بالا تحقق بخشد.
طراحی و ساخت تراشه های صنایع دفاعی توسط دانش بنیان ها
همچنین تخصص مهندسان این شرکت در زمینه طراحی بردهای سیستمی پیشرفته با بهره گیری از آی سی های تجاری و صنعتی موجود همچون خصوصیت های بارز این شرکت در پاسخگویی به نیاز صنایع کشور است. تمرکز ویژه روی کاربردهای شبکه و ارتباطات از مزایای دیگر این شرکت باتوجه به روند توسعه ارتباطات نسل جدید محسوب می شود.
ساخت تراشه های پرکاربرد و سفارشی سازی در حوزه های مختلف صنعتی توسط یکی دیگر از شرکتهای دانش بنیان مستقر در دانشگاه صنعتی شریف موفق عملیاتی می شود؛ «طراحی تراشه های آنالوگ و دیجیتال در محدوده های فرکانس پایین تا ماکروویو» از توانایی های مهم این شرکت دانش بنیان فعال در حوزه تراشه بشمار می رود و تیم تحقیق و توسعه این شرکت تابحال توانسته چندین طرح بزرگ شامل تراشه های متعدد برای صنایع مختلف طراحی کند که هر کدام تحولی در صنعت مربوطه ایجاد و امکان تولید انبوه کم هزینه را فراهم ساخته است.
یک شرکت دانش بنیان فعال در حوزه الکترونیک و ریزالکترونیک ها، در زمینه توسعه نیروگاه ها و سیستم های برق خورشیدی به منظور افزایش سهم انرژی خورشیدی از منابع تولید برق کشور فعالیت دارد. این شرکت با هدف اصلاح الگوی تولید و مصرف انرژی کشور و با تاکید بر توسعه انرژی های تجدیدپذیر و افزایش بهره وری انرژی، طراحی، تأمین و اجرای برق خورشیدی را برعهده دارد. این شرکت بعنوان پیمانکار طرح، تأمین و اجرای (EPC) نیروگاه های خورشیدی متصل به شبکه و سیستم های برق خورشیدی جدا از شبکه، طراحی، پیاده سازی و اجرای نیروگاه های خویش را کاملا منطبق بر دستورالعمل های ابلاغ گردیده توسط وزارت نیرو، ساتبا، شرکتهای توزیع برق و برق منطقه ای انجام می دهد.
بومی سازی تجهیزات مورد نیاز پروژه های برق خورشیدی / کاهش قیمت تمام شده پروژه ها
شرکت دانش بنیان ماناسازان در کنار اجرای پروژه های انرژی خورشیدی، در برای کمک به بهبود کیفیت تجهیزات به کاررفته و کاهش قیمت تمام شده پروژه های این حوزه، به تأمین تجهیزات مورد نیاز پروژه های برق خورشیدی همچون پنل فتوولتاییک، اینورتر متصل به شبکه (از ۵ کیلووات تا ۱۰۰ کیلووات)، اینورتر جدا از شبکه (تمام سینوسی و شبه سینوسی، از ۳۰۰ وات تا ۱۰ کیلووات)، تابلو برق های حفاظتی بخش DC و AC و تجهیزات مرتبط و باتری سیلداسید و شارژکنترلر هم می پردازد.
همانطور که در این گزارش به آن اشاره شد، صنعت میکروالکترونیک در ایران با سرعت خوبی درحال رشد است اما هنوز به آن جایگاه قابل قبول جهانی به خصوص در بعضی حوزه ها دست نیافته است. در این راه توجه بیشتر به این صنعت مهم در برنامه های توسعه ای کشور و همچنین تخصیص بودجه های لحاظ شده اهمیت ویژه ای دارد چون که به قول متخصصان این حوزه سرمایه گذاری جدی (حداقل سالانه یک میلیارد دلار) و پایدار در این صنعت باید صورت گیرد و البته خروجی این سرمایه گذاری ۵ تا ۱۰ سال بعد قابل مشاهده خواهد بود.
راه اندازی «مرکز ملی آفرینش فناوری میکروالکترونیک» تا پایان برنامه هفتم
پیش از این محمدحسین محمدی لاریجانی مدیر برنامه میکروالکترونیک در مصاحبه ای که با مهر داشت، عنوان کرده بود که توقع یک تحول جدی در برنامه هفتم در حوزه میکروالکترونیک داشتیم اما این حوزه در بین چند تکنولوژی دیگر گم شد و انتظارات محقق نشد. برنامه هفتم تکلیف کرده است در جهت تکمیل زنجیره های ارزش در حوزه های متعدد فناوری و اتصال حلقه های بزرگ صنعت به بخش های نوآور و پایین دستی کشور ۶ لابراتوار ملی یا مرکز ملی آفرینش فناوری در حوزه های مختلف شامل میکروالکترونیک، هوش مصنوعی و … راه اندازی شود.
از طرف دیگر به منظور تأمین بودجه مورد نیاز برای گسترش زیرساخت های میکروالکترونیک، آئین نامه ای تحت عنوان «تخصیص تعرفه واردات موبایل به حوزه میکروالکترونیک» تدوین شده و برپایه آن مقرر است منابع حاصل از حقوق ورودی رویه (برند) تجاری واردات گوشیهای تلفن همراه خارجی بالای ۶۰۰ دلار که حداقل ۱۵ درصد است و البته واردات گوشی در سایر رویه ها که ۲ برابر محاسبه و دریافت می شود را به خزانه واریز شود.
حمایت از طرح های نیمه تمام شرکتهای دانش بنیان در حوزه میکروالکترونیک، یکی از برنامه هایی است که در دستور کار معاونت علمی، برنامه ملی میکروالکترونیک و همچنین صندوق نوآوری و شکوفایی قرار گرفته است که بر مبنای آن از طرح های با اولویت گلوگاهی و راهبردی که حداقل ۲ بار نمونه سازی شده اند و نتایج قابل تأیید و رو به پیشرفت داشته اند، حمایت می شود.
«راه اندازی مرکز جامع خدمات ریزتراشه ایران» یکی دیگر از برنامه هایی است که در دستور کار دولت و معاونت علمی، فناوری اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری قرار گرفته است. این مرکز مقرر است شرکتهای فعال (دانش بنیان و غیردانش بنیان) در زمینه ساخت تراشه را به کارخانه های خارجی متصل کند و ارزیابی عملکرد و تأیید اصالت تراشه، ارائه گواهی معتبر تاییدیه، مشخصه یابی تراشه و خدمات باندینگ و بسته بندی از وظایف این مرکز محسوب می شود. با راه اندازی این مرکز جامعه طراحان تراشه در کشور می توانند از ظرفیت نمونه سازی خارج از کشور بهره گیرند.
منبع: bestroid.ir
این مطلب بست روید چطور بود؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران در مورد این مطلب بست روید